1. A

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

A

ADAM ADOLF (1803-1856)

Giselle (balet w 2 aktach)

-               Orkiestra Covent Garden, dyr. Richard Bonynge; Decca 433007

-               London Symphony Orchestra, dyr. Michael Tilson Thomas; Sony 46592

Adolf Adam był to niegdyś płodny i szanowany kompozytor paryski: napisał ponad 50 rozmaitych dzieł scenicznych, odnoszących znaczne sukcesy. Dzisiaj do żelaznego repertuaru wszystkich szanujących się zespołów baletu klasycznego należy Giselle. Muzyka do tego baletu jest bez wątpienia lekka, prosta, wpadająca łatwo w ucho, bowiem od melodii aż się tam przelewa! Doskonały prezent dla kogoś, kto lubi siedzieć w wygodnym fotelu, czytać kolorowe pisma lub ciekawą książkę, a przy okazji słuchać czegoś, co bardzo miło dźwięczy i nie wymaga zu­pełnie żadnej uwagi.

Oba nagrania są atrakcyjne: Richard Bonynge z orkiestrą Covent Garden (Dec­ca) jest bardziej teatralny (włączył zresztą do partytury Adama parę wstawek pióra innych kompozytorów, które już „przyjęły się" w rezultacie długiej tradycji). Mi­chael Tilson Thomas z londyńską orkiestrą (Sony) jest bardziej filharmoniczny i chyba nieco lepiej brzmi.

Jeśli ktoś chciałby mieć najbardziej popularne wyjątki, może poszukać płyty Her­berta Karajana z Wiedeńskimi Filharmonikami (Decca) - nagranie ma już swoje lata, ale brzmi nadal atrakcyjnie, elegancko i efektownie pod każdym względem.

ALBENIZ ISAAC (1860-1909)

Iberia (12 utworów na fortepian)

-               Alicia de Larrocha; Decca 417887, 2 CD

-               Riccardo Reąuejo; Claves 8003/4, 2 CD

Ze znacznego dorobku kompozytorskiego Albeniza, obejmującego nawet tzw. zarzuele (ludowe komedie muzyczne w stylu przypominającym operetki) niewiele zostało na współczesnym koncertowym rynku: nagrywa się właściwie wyłącznie utwory na gitarę solo i na fortepian. Wśród tych ostatnich czołowe miejsce zajmuje Iberia, cykl 12 pięknych i efektownych utworów ujętych w 4 zeszyty (1909) wy­raźnie nacechowanych folklorem andaluzyjskim. Hiszpanie słusznie uważają tego kompozytora za twórcę swej narodowej szkoły, choć Francuzi, doszukujący się wszędzie własnych wpływów, twierdzą, że można u niego odnaleźć zapożyczenia z Debussy'ego. Dodać można, że dyrygent Enrique Fernandez Arbos zorkiestrował niektóre utwory (5) z cyklulberia i w postaci suity czasami sieje wykonuje na kon­certach.

Co się tyczy fortepianowych nagrań Iberii to wielka pianistka Alicia de Larro-cha (występowała w Polsce) pozostaje od lat absolutnym i niekwestionowanym au­torytetem na tym polu. Jej wykonanie (Decca) jest wzorcowe pod względem jasno­ści, barwy i zachowania precyzji rytmicznej. Konkurencję stanowi nagranie młod­szego hiszpańskiego pianisty Richarda Reąuejo (Claves) liryczne, pełne swoistego realizmu i poezji. Abyśmy zawsze mogli wybierać między takimi świetnymi kre­acjami!

Orkiestrową wersję Arbosa można znaleźć na angielskiej płycie firmy Chandos (Orkiestra Philharmonia, dyr. J. Tortellier) lub francuskiej Erato (Orkiestra Pary­ska, dyr. Daniel Barenboim). Polecam też dwie płyty z utworami na gitarę, wyko­nywanymi przez Juliana Breama (RCA) oraz Johna Williamsa (CBS).

ALBINONI TOMMASO (1671-1750)

Adagio i inne utwory na orkiestrę

-               Berliner Philharmoniker, dyr. Herbert von Karajan; DG 419046

-               I Musici; Philips 410606

Rosnąca moda (datująca się gdzieś od połowy lat pięćdziesiątych) na muzykę barokową spowodowała oczywiście zainteresowanie jej płytowymi nagraniami. Ciekawe zresztą, że wspomniana moda dotyczy głównie muzyki instrumentalnej: wokalne kompozycje takiego np. Albinoniego (a jest ich mnóstwo) są praktycznie nieznane. Albinoni uchodzi dziś za najpopularniejszego (obok oczywiście Vival­diego) twórcę włoskiego muzycznego baroku, zawdzięcza to jednak słodkie­mu utworowi znanemu pod nazwą Adagio na smyczki, którego w istocie rzeczy wcale nie napisał (chodzi tu o przeróbkę napisaną przez włoskiego muzyka nazwi­skiem Giazotto, która pochodzi z 1947 roku!). Obok owego niezwykle popularne­go utworku jest jednak na rynku wiele ciekawych nagrań jego instrumentalnych koncertów.

Adagio i inne utwory na orkiestrę w wykonaniu Berlińskich Filharmoników pod dyrekcją Herberta von Karajana (DG) lub też mniejszego zespołu I Musici rodem z Italii (Philips) zadowolą miłośników łatwego i miłego głaszczącego ucho baro­ku: to są zresztą nagrania bardzo dobrych muzyków, tyle że mają one nieco komer­cyjny charakter. Amatorom bardziej autentycznego Albinoniego można polecić

nagranie szwajcarskiej firmy Claves utrwalające Koncerty z op. 7 i 9 w wykonaniu zespołu Academia Instrumentalis Claudio Monteverdi.

ALKAN   CHARLES (1813-1889) Wielka sonata na fortepian

-              Ronald Smith; EMI 7642802

Alkan (prawdziwe nazwisko Morhange) był niegdyś w Paryżu niezwykle popu­larnym cudownym dzieckiem, występującym z fortepianowymi popisami; potem osiągnął sławę jako kompozytor i pianista, rywalizujący nawet z Lisztem. Gdy miał trzydzieści parę lat, wycofał się nagle z życia muzycznego i salonowego i zajął się studiami filozoficzno-mistycznymi. Szybko o nim zapomniano. Dopiero w połowie lat sześćdziesiątych naszego stulecia powrócono do jego muzyki. Głównie dzięki pianistom Raymondowi Lewenthalowi i Ronaldowi Smithowi. Fortepianowe utwo­ry Alkana uchodzą za niezwykle trudne z technicznego punktu widzenia, a także za nader śmiałe (można doszukać się w nich późnego Liszta, może zapowiadają nawet Debussy'ego...). Coś dla amatorów niezwykłej literatury na fortepian!

Wielka Sonata (1847) to nieco ekstrawagancki utwór, którego cztery części obrazują cztery kolejne okresy ludzkiego życia, a każda z nich jest utrzymana w coraz wolniejszym tempie. Klasycznym już nagraniem jest wersja Ronalda Smitha sprzed blisko 20 lat, ale brzmiąca znakomicie, jasno i sugestywnie (EMI).

We Francji pewną sławę zdobyła płyta pianisty pochodzenia tureckiego Husej-na Sermeta z 25-ma Preludiami (Valois), a także inna z różnymi utworami nagra­nymi przez Bernarda Ringeissena (Harmonia Mundi).

BACH JAN  KRZYSZTOF  (1735-1782) Symfonie na orkiestrę

-              Academy of St. Martin-in the Fields, dyr. Neville Marriner; Philips
422498

Najmłodszy syn Jana Sebastiana odszedł dosyć daleko od surowych ojcowskich wzorów: elegancki, wesoły światowiec, lubiący dobre towarzystwo i rozkosze ży­cia, a szczególnie podróże. Mieszkał od 1762 w Londynie, gdzie przeżył piękne czasy popularności, ale potem także gorycz zapomnienia i ubóstwa. Napisał bar­dzo wiele: blisko sto symfonii, tuzin oper, dużo kameralistyki. Uchodzi za przed­stawiciela „stylu galant", a jego melodyjną muzykę często wykorzystuje się dziś dla potrzeb filmu i telewizji.

Klasyczne wykonanie tych utworów to oczywiście Academy of St. Martin in the Fields z dyrygentem Nevillem Marrinerem (Philips) i jest to czysta rozkosz słucha­nia. Ładną płytę z Symfoniami opublikował węgierski Hungaroton (zespół Concerto

utwory na gitarę solo i na fortepian. Wśród tych ostatnich czołowe miejsce zajmuje Iberia, cykl 12 pięknych i efektownych utworów ujętych w 4 zeszyty (1909) wy­raźnie nacechowanych folklorem andaluzyjskim. Hiszpanie słusznie uważają tego kompozytora za twórcę swej narodowej szkoły, choć Francuzi, doszukujący się wszędzie własnych wpływów, twierdzą, że można u niego odnaleźć zapożyczenia z Debussy'ego. Dodać można, że dyrygent Enrique Fernandez Arbos zorkiestrował niektóre utwory (5) z cyklulberia i w postaci suity czasami sieje wykonuje na kon­certach.

Co się tyczy fortepianowych nagrań Iberii to wielka pianistka Alicia de Larro-cha (występowała w Polsce) pozostaje od lat absolutnym i niekwestionowanym au­torytetem na tym polu. Jej wykonanie (Decca) jest wzorcowe pod względem jasno­ści, barwy i zachowania precyzji rytmicznej. Konkurencję stanowi nagranie młod­szego hiszpańskiego pianisty Richarda Reąuejo (Claves) liryczne, pełne swoistego realizmu i poezji. Abyśmy zawsze mogli wybierać między takimi świetnymi kre­acjami!

Orkiestrową wersję Arbosa można znaleźć na angielskiej płycie firmy Chandos (Orkiestra Philharmonia, dyr. J. Tortellier) lub francuskiej Erato (Orkiestra Pary­ska, dyr. Daniel Barenboim). Polecam też dwie płyty z utworami na gitarę, wyko­nywanymi przez Juliana Breama (RCA) oraz Johna Williamsa (CBS).

ALBINONI TOMMASO (1671-1750)

Adagio i inne utwory na orkiestrę

-               Berliner Philharmoniker, dyr. Herbert von Karajan; DG 419046

-               I Musici; Philips 410606

Rosnąca moda (datująca się gdzieś od połowy lat pięćdziesiątych) na muzykę barokową spowodowała oczywiście zainteresowanie jej płytowymi nagraniami. Ciekawe zresztą, że wspomniana moda dotyczy głównie muzyki instrumentalnej: wokalne kompozycje takiego np. Albinoniego (a jest ich mnóstwo) są praktycznie nieznane. Albinoni uchodzi dziś za najpopularniejszego (obok oczywiście Vival­diego) twórcę włoskiego muzycznego baroku, zawdzięcza to jednak słodkie­mu utworowi znanemu pod nazwą Adagio na smyczki, którego w istocie rzeczy wcale nie napisał (chodzi tu o przeróbkę napisaną przez włoskiego muzyka nazwi­skiem Giazotto, która pochodzi z 1947 roku!). Obok owego niezwykle popularne­go utworku jest jednak na rynku wiele ciekawych nagrań jego instrumentalnych koncertów.

Adagio i inne utwory na orkiestrę w wykonaniu Berlińskich Filharmoników pod dyrekcją Herberta von Karajana (DG) lub też mniejszego zespołu I Musici rodem z Italii (Philips) zadowolą miłośników łatwego i miłego głaszczącego ucho baro­ku: to są zresztą nagrania bardzo dobrych muzyków, tyle że mają one nieco komer­cyjny charakter. Amatorom bardziej autentycznego Albinoniego można polecić

nagranie szwajcarskiej firmy Claves utrwalające Koncerty z op. 7 i 9 w wykonaniu zespołu Academia Instrumentalis Claudio Monteverdi.

ALKAN   CHARLES (1813-1889)

Wielka sonata na fortepian

- Ronald Smith; EM1 7642802

Alkan (prawdziwe nazwisko Morhange) był niegdyś w Paryżu niezwykle popu­larnym cudownym dzieckiem, występującym z fortepianowymi popisami; potem osiągnął sławę jako kompozytor i pianista, rywalizujący nawet z Lisztem. Gdy miał trzydzieści parę lat, wycofał się nagle z życia muzycznego i salonowego i zajął się studiami filozoficzno-mistycznymi. Szybko o nim zapomniano. Dopiero w połowie lat sześćdziesiątych naszego stulecia powrócono do jego muzyki. Głównie dzięki pianistom Raymondowi Lewenthalowi i Ronaldowi Smithowi. Fortepianowe utwo­ry Alkana uchodzą za niezwykle trudne z technicznego punktu widzenia, a także za nader śmiałe (można doszukać się w nich późnego Liszta, może zapowiadają nawet Debussy'ego...). Coś dla amatorów niezwykłej literatury na fortepian!

Wielka Sonata (1847) to nieco ekstrawagancki utwór, którego cztery części obrazują cztery kolejne okresy ludzkiego życia, a każda z nich jest utrzymana w coraz wolniejszym tempie. Klasycznym już nagraniem jest wersja Ronalda Smitha sprzed blisko 20 lat, ale brzmiąca znakomicie, jasno i sugestywnie (EMI).

We Francji pewną sławę zdobyła płyta pianisty pochodzenia tureckiego Husej-na Sermeta z 25-ma Preludiami (Valois), a także inna z różnymi utworami nagra­nymi przez Bernarda Ringeissena (Harmonia Mundi).